Artsenkoepel VS: Voordelen van besnijdenis groter dan gevaren

De besnijdenis: Grote gevolgen van een kleine ingreep

Sander Becker − 30/09/11, 13:05

Journalist Fred Krijnen: ‘Wat mij betreft wordt de besnijdenis absoluut verboden.’ © Jörgen Caris

De jongensbesnijdenis zit in het verdomhoekje. Artsen wijzen op de lichamelijke complicaties van de ingreep. En mannen die ontevreden zijn over hun besneden penis, roeren zich steeds luider, ook binnen religieuze groepen.

De Koninklijke Nederlandsche Maatschappij tot bevordering der Geneeskunst, KNMG, gooide de knuppel een jaar geleden in het hoenderhok. Het besnijden van jongetjes om niet-medische redenen is schadelijk, stelde zij, en daarom af te raden. Artsen horen er niet aan mee te werken.

'Een pijnlijk en schadelijk ritueel'

Onlangs ging de KNMG nog een stap verder, met een oproep aan politici en mensenrechtenorganisaties om de jongensbesnijdenis af te keuren. Dat moet helpen om ‘een pijnlijk en schadelijk ritueel’ sneller te laten verdwijnen.

Met haar actie lijkt de artsenorganisatie een nieuw geluid te vertolken dat volgens sommigen naadloos aansluit bij gevaarlijke anti-islamitische en anti-joodse sentimenten. Maar het geluid is niet anti-joods, niet anti- islamitisch en niet nieuw.

Geen anti-religieuze actie

“Tussen de reacties op de KNMG- site lees je beschuldigingen van nazi-praktijken die me niet vrolijk stemmen”, zegt hoogleraar kinderurologie Tom de Jong uit het UMC Utrecht. “De KNMG valt geen geloofsgroepen aan, ze reageert alleen op iets wat vanuit geloofsgroepen op het bord van de arts terechtkomt.”

De actie lijkt anti-religieus, maar dat komt doordat in Nederland vooral islamitische en joodse jongetjes worden besneden. In feite sluit de KNMG aan bij een internationale beweging die in de praktijk hoofdzakelijk gericht is tegen niet-religieuze besnijdenissen.

Geobsedeerd door hygiëne

De protestbeweging is vooral sterk in Engelstalige landen, waar de besnijdenis traditioneel werd uitgevoerd bij alle jongetjes. Deze routinematige, ‘seculiere’ besnijdenis kwam rond 1900 in de Verenigde Staten op.

Mensen waren destijds geobsedeerd door hygiëne omdat wetenschappers net hadden ontdekt dat bacteriën ziektes konden veroorzaken. Alles was geoorloofd om dit gevaar te bestrijden, zelfs het afsnijden van de voorhuid, waar zich bacillen onder konden verstoppen.

Tegen masturberen

Bijkomend voordeel van de ingreep, vond men, was dat jongens lastiger konden masturberen. Vooral John Harvey Kellog, arts en uitvinder van de cornflakes, maakte zich om deze reden sterk voor de besnijdenis. Zonder verdoving, dat was het beste. Want dankzij de pijn kregen jongens een negatief beeld van hun penis, zodat ze nog zediger gingen leven.

Ook bij meisjes wilde Kellog het seksuele genot beperken, en wel door het zenuwdodende fenol op hun clitoris te smeren. Maar daar heeft hij nooit veel handen voor op elkaar gekregen.

Tegenactie

De jongensbesnijdenis nam wel een vlucht. Rond 1965, op het hoogtepunt, werd in de Verenigde Staten 85 procent van de jongetjes besneden. In de jaren zeventig kwam er een tegenactie op gang van zogeheten ‘intactivisten’, die streden voor het behoud van de voorhuid.

Er ontstonden tal van organisaties die waarschuwden voor de besnijdenis. En met succes. Het aantal besneden jongetjes is in veel landen gedaald: in de VS ging het van 85 procent in 1965 naar 56 procent in 2006; in Canada van 47 procent in 1973 naar 32 in 2007; in Engeland van 35 procent in de jaren dertig tot 4 procent in 2000; en in Australië van 90 procent in 1955 naar 12 procent in 2000.

Meer besnijdenissen in Nederland

Volkomen tegen de trend in is het aantal besnijdenissen in Nederland juist toegenomen, als gevolg van de nieuwe groep allochtone kinderen. Exacte cijfers ontbreken, maar het aantal ingrepen om niet-medische redenen wordt geschat op tien- à vijftienduizend per jaar.

Het gaat vooral om islamitische jongens, want de joodse gemeenschap is klein en onder de rest van de Nederlanders heeft de routinematige besnijdenis nooit ingang gevonden.

In broek plassen

Het gevolg is dat Nederlandse artsen vaker worden geconfronteerd met complicaties van besnijdenissen. Het meest voorkomende probleem is de vernauwing van de plasbuis. Volgens de schaarse medische literatuur krijgt één op de vijf besneden jongens daar last van. Het probleem ontstaat doordat de ontblote eikel tegen het ondergoed schuurt en licht verhoornt. De opening van de plasbuis slibt dan een beetje dicht.

Kinderuroloog De Jong: “Vorige week heb ik nog een islamitisch jongetje behandeld. Zijn moeder zei: ‘Het is zo raar, sinds de besnijdenis plast hij altijd in zijn broek.’” Door de vernauwing van het plasgaatje moet de blaas te veel druk uitoefenen om leeg te komen; het orgaan krijgt dan ‘spierballen’ en wordt kramperig.

Gevolg is dat jongens hun plas niet meer kunnen ophouden. “Dit valt met een simpele ingreep te verhelpen”, zegt De Jong. “Maar zo'n jongen heeft er dan wel een tijd mee rondgelopen.”

Nabloedingen

Ook nabloedingen komen veel voor, maar daar is de schrik vaak groter dan de fysieke schade. Als specialist ziet De Jong alleen de ernstiger complicaties. Hij herstelt lelijke en pijnlijke littekenranden; hij dicht gaten die per ongeluk in de plasbuis zijn geknipt en waardoor een kind uit twee openingen tegelijk plast; en hij graaft ‘begraven’ penissen uit.

Dit laatste is vooral nodig bij wat dikkere kinderen met een kleine penis. Als hun voorhuid ineens weg is, kan hun lid zich terugtrekken in de buik en zo onbruikbaar worden. De arts haalt dan onderhuids buikvet weg - het ‘uitgraven’ - en maakt van de omliggende huid een nieuw omhulsel rond de penis.

Zonder verdoving

“Over het algemeen werken artsen in besnijdenisklinieken heel zorgvuldig”, zegt De Jong. "Dat geldt ook voor joodse moheels .“ En licht cynisch: ”Er zal niet veel meer misgaan dan noodzakelijk is." Maar dat is al heel wat.

Zelfs de verdoving mislukt vaak. “Het verdoven van een kinderpenis is erg moeilijk. Als ik het bij tien kinderen probeer, gaat het één of twee keer mis. Veel jongetjes krijsen dan ook als speenvarkens als ze worden besneden.” Bij joodse baby's vindt de ingreep zelfs zonder verdoving plaats. En anders dan eeuwenlang gedacht, voelen baby's wél pijn.

De meeste complicaties zijn te verhelpen, relativeert de arts. Blijvende schade is zeldzaam, al komt het soms voor dat een penis moet worden geamputeerd. Elk jaar zijn er in de vakliteratuur meldingen over jongens die door ongelukken met een elektrisch mes hun penis compleet verliezen. Dat is ook diverse keren in Nederland voorgekomen, met veel negatieve publiciteit voor betrokken artsen en instellingen.

Lijdensweg

Blijvende seksuele schade is er vaker. Vooral masturberen gaat lastiger, ondervond de Amerikaan Jonathan Friedman. Op de website beyondthebris.com, gemaakt door joden die de eigen gemeenschap willen waarschuwen voor de besnijdenis, schetst hij zijn lijdensweg.

Zodra hij een erectie krijgt, worden de littekens op zijn penis hard en pijnlijk. Hij heeft nauwelijks tastzin in zijn eikel. En als hij zich aftrekt, zelfs met glijmiddel, gaat zijn penis bloeden. Friedman heeft ook last van vochtophopingen boven de snijrand. “Ik kan maar één of twee keer per maand masturberen”, schrijft hij. “Als ik de keus had gehad, had ik niet besneden willen worden.”

Effect op geslachtsgemeenschap

Over het effect van de besnijdenis op geslachtsgemeenschap is vrijwel niets bekend. Krankzinnig, vinden Deense onderzoekers, zeker als je bedenkt dat wereldwijd één op de drie mannen wordt besneden. In juni presenteerden de Denen in het International Journal of Epidemiology een onderzoek naar het seksleven van 5500 mannen die als kind al dan niet waren besneden.

Hoewel de verschillen klein waren, meldden besneden mannen en hun partners significant meer problemen. De mannen kregen lastiger een orgasme of kwamen juist te snel klaar. Ook hun partners hadden vaker problemen met het orgasme, ze leden meer pijn tijdens het vrijen en waren na afloop minder bevredigd.

Belangrijk gevoelsorgaan

De resultaten zijn lastig te duiden, reageert Rik van Lunsen, seksuoloog in het Academisch Medisch Centrum in Amsterdam. "Het is goed denkbaar dat veel besneden mannen inderdaad snel klaarkomen en hun vrouw daarom alvast penetreren voordat zij er klaar voor is, waardoor zij pijn lijdt.

“Maar er kunnen ook culturele verklaringen meespelen, zoals ongelijkheid tussen man en vrouw. Hoe dan ook is het duidelijk dat de voorhuid er niet voor niets zit. Het is een belangrijk gevoelsorgaan. Je kunt het niet zonder gevolgen weghalen.”

Geen medische voordelen

Medische voordelen heeft de besnijdenis hoegenaamd niet, vult kinderuroloog De Jong aan. Een gekortwiekte penis is hooguit iets hygiënischer, maar dat vindt hij geen argument in een maatschappij waar iedereen over een douche beschikt. Besneden mannen hebben minder urineweginfecties, dat wel.

Maar die infecties komen bij mannen sowieso weinig voor, en bovendien zijn er antibiotica. En tegen geslachtsziekten biedt echt alleen een condoom bescherming.

Recht op zelfbeschikking

Overigens moet je de besnijdenis niet zo in calculerende zin benaderen, vindt De Jong. “Het is geen kwestie van plussen en minnen. Het gaat om een principe: het recht op zelfbeschikking. Je mag bij iemand onder de zestien geen tatoeage zetten. Waarom mag een besnijdenis dan wel? De vrijheid van opvoeding is belangrijk. Maar als de gezondheid van een kind in het geding is, mag de overheid best waarschuwen. Dat gebeurt ook met overgewicht bij kinderen.”

Bij de KNMG beseffen ze hoezeer veel ouders gehecht zijn aan het religieuze ritueel. Ze bepleiten daarom geen verbod, maar willen mensen aan het denken zetten. Is het verstandig om je kind zo'n besnijdenis aan te doen? Is het niet beter om het kind zelf te laten kiezen als het meerderjarig is?

De Jong verwacht geen snel succes. “Het terugdringen van de besnijdenis bij meisjes ging razendsnel. Maar ik denk dat het bij jongens wel eens dertig jaar kan duren voordat iedereen zover is.”

'Ik wil voorkomen dat anderen net zo'n trauma oplopen'

Als het aan de 60-jarige Fred Krijnen uit Haarlem ligt, wordt er nooit meer een jongen besneden. Zijn eigen ervaringen waren ronduit dramatisch. Lichamelijk en psychisch gaat de freelance-journalist er tot op de dag van vandaag onder gebukt. Zoiets wenst hij niemand toe.

Krijnen onderging de ingreep op driejarige leeftijd, vanwege een te nauwe voorhuid. Van de behandeling zelf herinnert hij zich hoegenaamd niets, maar van alle ellende die volgde des te meer. “Ik kreeg een enorme nabloeding”, vertelt hij. “Ik weet nog dat ik gillend op het ouderlijk bed stond. Het bloed droop langs mijn penis. Mijn moeder zei: ‘Even wachten, papa komt zo thuis.’”

Papa had een EHBO-diploma. Hij zwachtelde de gewonde peuter stevig in. De ergste paniek was toen voorbij, maar het leed was nog niet geleden.

Zes jaar na de ingreep kreeg de jonge Krijnen er een nieuw probleem bij, ditmaal van sociale aard. Tijdens het schoolzwemmen, in Amsterdam-West, werd hij gepest. ‘Wat een raar pikkie heb jij’, riepen klasgenoten onder de douche. Dat is hem altijd bijgebleven. “Als volwassen man schaam ik me nog steeds voor hoe het eruit ziet. Vooral in urinoirs. Gelukkig durf ik inmiddels wel naar het naaktstrand. Maar doordat mijn eikel altijd bloot is, denken mensen volgens mij dat ik de hele tijd een erectie heb.”

De blijvende schade ligt niet alleen op het psychische vlak. Ook lichamelijk is er het een en ander mis. Zo heeft Krijnen last van jeuk aan zijn penis. Het begon eigenlijk al kort na de operatie. Er ontstond toen kriebelend wondweefsel, mede als gevolg van de hechtingen. Die jeuk is nooit meer helemaal weggegaan.

De oorzaak ligt in het feit dat zich harde littekens hebben gevormd, en die irriteren soms. “Vooral na de geslachtsdaad, als de penis in slappe toestand komt”, zegt Krijnen. “Er valt op zich best mee te leven, maar het is wel vervelend.”

Nu we het toch over seks hebben: daar ziet Krijnen zowel een voor- als een nadeel van zijn besnijdenis. Doordat zijn ontblote eikel voortdurend langs zijn ondergoed schuurt, is er een dun hoornlaagje op gekomen. Dat maakt de penis minder gevoelig. Dit effect wordt nog versterkt doordat het stimulerende toompje van de voorhuid weg is, en doordat ook de voorhuid zelf - een orgaan met extreem veel zenuwuiteinden - niet meer meedoet. Het gevolg is dat Krijnen de seks langer volhoudt. “Ik heb nooit last van een voortijdige zaadlozing”, verklaart hij. “Dat is ook de reden waarom dames op de website van de Viva laatst jubelend waren over besneden mannen.”

Daar staat tegenover dat masturberen zonder voorhuid een stuk lastiger gaat. Krijnen vermijdt het meestal. Maar als hij het toch doet, gebruikt hij een zacht damesslipje. Daarmee bootst hij als het ware de verdwenen penishuid na. Vroeger gebruikte hij zijn pyjamabroek. Met de blote hand is het simpelweg te pijnlijk.

Het heeft Krijnen lang gekost voor hij over zijn problemen durfde te praten. Met zo'n verhaal over een damesslipje loop je niet te koop. Mensen denken al snel dat je een perverseling bent. Pas de laatste maanden is hij opener geworden. Hij heeft een soort ‘coming-out’ beleefd, zegt hij.

Die openheid gebruikt hij nu om te waarschuwen. “Wat mij betreft wordt de besnijdenis absoluut verboden. Je hoeft niet bang te zijn dat het dan naar de illegaliteit verschuift, want het valt eenvoudig te controleren, tijdens het bezoek aan de schoolarts. Ik schrik als ik zie welke complicaties de ingreep met zich mee kan brengen. Ik had deze traumatiserende behandeling liever nooit ondergaan, en ik wil voorkomen dat anderen net zo'n trauma oplopen als ik.”

—————

http://www.trouw.nl/tr/nl/4516/Gezondheid/article/detail/2938321/2011/09/30/De-besnijdenis-Grote-gevolgen-van-een-kleine-ingreep.dhtml

Welkom op het forum van startpagina!

theo

Daan

theo

Boris

Daan

Boris

Daan

Frederik D

Boris

Daan