Het debat over geloof is vaak zo onvolwassen en denigrerend, merkt Jan van der Klooster op. ‘Konden we maar tegen elkaar zeggen: jij gelooft dit, ik geloof dat, elkaar respecteren en op dat niveau erover discussiëren.’
Hierbij wil ik mij gaarne mengen in het debat over het geloof in de Volkskrant. Als 71-jarige en trouw abonnee van de Volkskrant volg ik die discussies geregeld en wat me opvalt is dat het merendeel van de bijdragen, ook en met name door kennelijke deskundigen, zo onvolwassen en denigrerend van toon is.
Het artikel van Geertjan Zuijdwegt in de krant van dinsdag 12 januari (Opinie & Debat) is daar een voorbeeld van. De titel van zijn bijdrage ‘Waarheid van de atheïst is lekker tastbaar’ en ondertitel ‘Geloven in God is van een andere orde dan geloven dat hij niet bestaat’ zijn al veelzeggend. Het mondt veelal uit in het innemen van stellingen en het voeren van oorlogjes met degenen die anders geloven, eigenlijk in miniversies van de echte oorlogen die mondiaal tussen de geloven al eeuwenlang worden gevoerd.
Want het is toch zo simpel: we waren en zijn als mens niet in staat te bevatten hoe miraculeus complex de wereld is. Het leven en de dood van mensen, dieren en andere organismen is een wonder dat door ons niet is te doorgronden. Maar omdat de mens een onderzoekende aard heeft is ze toch gaan zoeken naar verklaringen en ontstonden de geloven. Er zijn talloze geloven ontstaan, allemaal met hun eigen god of goden, tot honderden toe, buiten de mens, in de mens, met en zonder reïncarnatie, met veel verschillen maar ook met veel overeenkomsten (zoals hemel en hel).
En omdat deze geloven allemaal door de mens bedacht zijn, hebben een klein aantal er profijt van getrokken en zijn een veel groter aantal slachtoffer geworden: dreigen met de hel, betalen voor een plek in de hemel, enzovoorts. En alle aanhangers denken dat ze het ware geloof aanhangen: waarnemingen, veelal schijnbaar, die een bepaald geloof ondersteunden werden en worden omarmd en vice versa. Zoek bijvoorbeeld op Wikipedia onder paradigma en lees het verhaal van Copernicus en Galilei versus de katholieke kerk.
Konden we maar relativeren en toegeven dat we het geen van allen weten en dat het leven een mysterie is en waarschijnlijk altijd zal blijven. Konden we maar tegen elkaar zeggen: jij gelooft dit, ik geloof dat, elkaar respecteren en op dat niveau verder discussiëren. Geertjan, maar ook vele anderen, gelukkig steeds minder, kan dat niet.
Hoe kunnen we dit wereldwijde probleem, dat leidt tot levensgevaarlijke oorlogen en wellicht de ondergang van de mensheid zal worden, oplossen? De uitwassen binnen alle geloven onmiddellijk uitbannen en wereldwijd met een schone lei beginnen zou de oplossing zijn. Praktisch gezien gaat dat helaas niet.
Bovenstaande filosofie wereldwijd organiseren en op een vredelievende wijze uitdragen is het enige alternatief. Dat vraagt om de juiste mensen en gaat veel tijd en geld kosten. Ik houd voor de generaties na mij mijn hart vast en vraag hen deze uitdaging aan te nemen!
http://www.volkskrant.nl/vk/nl/3184/opinie/article/detail/3378114/2013/01/16/Konden-we-geloof-maar-relativeren-en-toegeven-dat-niemand-het-weet.dhtml