Doorzoek het forum
Zoeken met Startpagina
Startpagina Thema's
Sietse 45
Protestant worden? Liever niet
Jan van Hooydonk27 april, 2012 - 09:00
Share on facebookShare on twitterShare on linkedinShare on email “Katholieken, kom in opstand”, zo roept de protestantse predikant Jan Offringa zijn rooms-katholieke medegelovigen, mijzelf incluis, in deze aflevering van VolZin toe. Hij somt het bekende trieste rijtje nog maar eens op: seksueel misbruik, discriminatie van vrouwen en homo’s, onderschikking van ‘leken’ aan priesters, enzovoorts. Beleefd beveelt hij de gemaltraiteerde katholieken een alternatief aan: Waarom niet overstappen naar een andere kerk? Naar Offringa’s eigen Protestantse Kerk bijvoorbeeld.
De oproep van Offringa komt stellig voort uit een goed hart, maar ik verwacht niet dat hij werkelijk effect zal hebben. Dat bleek trouwens afgelopen paasnacht al. Toen lieten wederom enkele honderden mensen zich door doop of vormsel opne- men in de r.-k. kerk. Alle seksschandalen ten spijt krijgt Nederland er jaarlijks zo’n 800 tot 900 ‘nieuwe katholieken’ bij. Niet zelden zijn dat ex-protestanten. Het aantal katholieken dat de Tiber in omge- keerde richting oversteekt en protestant wordt, ligt een stuk lager.
“Met zijn nadruk op innerlijke over- tuiging vormt het protestantisme een interessante uitzondering op de joods- christelijke traditie”, zegt de historicus Jos Palm in dit nummer van VolZin. Ik geloof dat hij gelijk heeft. Anders dan het protestantisme stelt het katholicisme vanouds niet de eigen, individuele overtuiging centraal, maar de gemeenschappelijke beleving en viering van het Heilige – een trek die het gemeen heeft met het oosters christendom, en trouwens ook met islam en jodendom. Het katholicisme beschikt over een indrukwekkende intellectuele traditie op het gebied van filosofie en theologie, maar koestert tegelijkertijd het besef dat het inde religie gaat om een Geheim dat slechts met eerbied benaderd kan worden. Katholieken hebben de laatste vijftig jaar de Bijbel herontdekt – met dank aan de protestanten – maar menen ook dat God zich daarin niet laat opsluiten. Ook in de natuur en de menselijke geschiedenis zijn immers sporen van het goddelijke te vinden. In een kille, zakelijke, over-ratio- nele samenleving biedt de katholieke spi- ritualiteit een aantrekkelijk tegenwicht. Probleem is natuurlijk, Offringa wijst daar terecht op, dat die spiritualiteit in de loop van de geschiedenis verknoopt is geraakt met een ‘steile hiërarchie’. Maar zou ik daarom de kerk moeten verlaten? Wie zoekt, vindt als katholiek nog altijd plaatsen binnen de kerk die niet of min- der door het machtsvirus zijn aangetast. Sommige parochies bijvoorbeeld, kloos- ters en daarmee verwante bewegingen. Tweede Paasdag werd op initiatief van een parochie in Hengelo een nationaal monument voor de slachtoffers van misbruik opgericht, in aanwezigheid van kardinaal Eijk. Ook dát is de katholieke kerk.
De oproep van Offringa aan katholieken om protestant te worden suggereert een tweedeling die voor veel gelovigen achterhaald is. Zij identificeren zich niet a priori met een instituut om vervolgens vandaaruit hun leven vorm te geven. Het is omgekeerd: mensen zoeken, ook op religieus terrein, naar elementen uit verschillende tradities en vormen op die basis los-vaste gemeenschappen. Zulke gemeenschappen worden niet bij elkaar gehouden door confessie of kerkelijke voorschriften, maar door onderlinge herkenning van individuen. Vorige week donderdag, Witte Donderdag, herdacht ik met elf anderen Jezus’ laatste avond- maal. We kwamen bijeen in een huiska- mer, zongen en baden samen, lazen uit de Bijbel en deelden met elkaar brood en wijn. Dat wij behoren tot verschil- lende kerken – de rooms-katholieke, de PKN, de Remonstrantse Broederschap en de Russisch-orthodoxe kerk – deed geen moment afbreuk aan het gevoel van eenheid. Ook voor de plaatselijke oecu- menische gemeenschap waarin wij elke zondag als katholieken, protestanten en mensen zonder duidelijke kerkbinding, de Maaltijd vieren, vormen verschillen eerder een bron van verrijking dan een hindernis.
Ik ben het een en het ander. Ik ben en blijf katholiek, van herkomst, cultuur en aanvoelen. Tegelijkertijd voel ik me heel senang met mensen van een andere her- komst, cultuur en aanvoelen. We vullen elkaars spirituele lacunes aan. Katholieken die protestant worden: ik heb er geen bezwaar tegen. Tegen het omgekeerde evenmin. Maar persoonlijk blijf ik het liefste mezelf. Aan de oproep van Jan Offringa geef ik vooralsnog geen gehoor, maar ik vier over vijf jaar graag met hem het feest van vijf eeuwen Reformatie.
Bron: VolZin april 2012
http://www.zinweb.nl/zinprofiel/2012/04/27/protestant-worden-liever-niet
:D:D