'Castratie in katholieke instelling'
Bekijk
ANP
ANP Toegevoegd: zaterdag 17 mrt 2012, 11:06
Het rapport-Deetman is onvolledig. Dat schrijft NRC Handelsblad vandaag. Tenminste één seksueel misbruikte jongen is gecastreerd na opdracht van de kerk. Het moest hem van zijn ‘homoseksuele gedrag’ afhelpen. Ook wilde de latere KVP-premier Marijnen gratie regelen voor een veroordeelde broeder. In de studio is VVD-Kamerlid Ard van der Steur.
Beide feiten waren bij de commissie-Deetman bekend, maar werden niet opgenomen in het eindrapport. Nieuwsuur spreekt met betrokkenen, waaronder een beeldhouwer wiens vriend was gecastreerd. Politici reageren. De reportage komt tot stand in samenwerking met NRC Handelsblad.
Gecastreerd
Henk Heithuis (1935) groeide op in kindertehuizen en gestichten, nadat zijn ouders de ouderlijke macht was ontnomen. De jonge Henk woonde afwisselend in gestichten in Lochem, Grave, Kaatsheuvel, Roermond en het Gelderse Harreveld.
Over zijn verblijf in het Sint Vincentiusgesticht in Harreveld schrijft Henk in 1957, inmiddels in de twintig, hoe hij en andere jongens in het tehuis ‘affaires’ hebben met broeders en de broeder-overste.
Proces
Heithuis schrijft dat de overste betrapt werd en dat er een proces werd gestart. De misbruikte jongens worden als homoseksueel geregistreerd. De overste krijgt een functie in het buitenland. Er is geen strafrechtelijke vervolging wegens ‘gebrek aan bewijs’. Het gerechtshof in Arnhem veroordeelt twee andere broeders wel voor ontucht.
De affaire heeft verregaande gevolgen voor Heithuis. Hij wordt, als klokkenluider, begin 1956 gedwongen opgenomen in een RK-psychiatrische inrichting in Brabant. De kerk ziet Heitman als ‘een homoseksueel, een onbetrouwbaar persoon, een fantast en psychisch gestoord.’
In de boeken noteert de instelling na zijn vertrek dat Heithuis is ‘geeugenatiseerd’: gecastreerd. In zijn brieven spreekt Heithuis van ‘verminking’. Er zouden die dag meerdere jongens zijn geopereerd.
Geen melding
De officiële verslagen aan de overheid maken geen melding van castraties in het ziekenhuis. Maar een oud-verpleger zegt tegen NRC: “Ik weet dat het gebeurde, dat castreren. De geneesheer-directeur was medisch verantwoordelijk. De broeders waren verpleegkundig verantwoordelijk.”
Heithuis houdt aan de castratie fysieke en psychische klachten over. Hij komt uiteindelijk op 22-jarige leeftijd om het leven bij een auto-ongeluk.
Van de castraties maakt het rapport-Deetman geen melding. Tegen NRC Handelsblad zegt de commissie daarover dat de melding “onderzoekstechnisch weinig aanknopingspunten bevatte” voor verder onderzoek.
Premier
De commissie-Deetman doet ook geen melding van de rol van de prominente politicus Vic Marijnen, die voor de Katholieke Volkspartij (KVP) eind jaren 50 minister was en vanaf 1963 premier. Uit een niet-geopenbaard feitenrelaas van de commissie-Deetman blijkt dat Marijnen zich eind 1958 heeft ingespannen om veroordeelde ontuchtige broeders uit Harreveld vrij te krijgen. In de notulen van de broeders staat: “Marijnen heeft een weg gezocht, maar op advies van de bisschop is het gratieverzoek ingetrokken”.
De informatie heeft het rapport niet gehaald, volgens de secretaris van de commissie omdat het ging over “een specifieke casus die onlosmakelijk is verbonden met een naar een persoon herleidbare beschrijving.” Maar in andere gevallen bericht de commissie wel degelijk over specifieke casussen.
Tweede Kamer verdeeld
De Tweede Kamer is verdeeld over het instellen van een parlementaire enquête naar de rol van politiek en justitie. Er is geen Kamermeerderheid voor een onderzoek. Onder meer het CDA blokkeert zo'n enquête. Het CDA ontstond uit een fusie van KVP, CHU en ARP.
Vragen en/of opmerkingen? Mail de makers, Hans Kema (Hans.Kema@Nieuwsuur.nl) en/of Camelea Buys (Camelea.Buys@Nieuwsuur.nl).
http://nieuwsuur.nl/onderwerp/352529-castratie-in-katholieke-instelling.html