Het verschil tussen beoordelen en veroordelen
Er zijn veel mensen die vinden dat „beoordelen” hetzelfde is als „veroordelen”. Maar het verschil tussen deze twee begrippen is heel erg groot. Het veroordelen komt vanuit een slechte houding. Het begrip „beoordelen” is niet per se negatief. Puur een standpunt in te nemen over wat goed en slecht is, is eigenlijk de praktische toepassing van de door God in de Bijbel geopenbaarde principes. Dit is belangrijk, zowel voor het geestelijke als ook voor het aardse leven. Het beoordelen komt vanuit de hunkering naar waarheid en vanuit de wens het goede te leren kennen met ook als doel andere mensen te helpen. Maar zonder deze goede motivatie wordt ook een helemaal terechte vermaning een liefdeloos en onbarmhartig oordeel (veroordelen). In de bijbel vindt men meerdere teksten waar deze zelfingenomen, farizeïsche houding bekritiseerd wordt. (bijv. Matthëus 9: 9-13, Lukas 18: 9-14 enz.)
In het nu volgende voorbeeld beschrijft Jezus dit liefdeloze gedrag. Het is heel bekend maar het wordt helaas vaak verkeerd begrepen:
Oordeel niet, opdat er niet over jullie geoordeeld wordt. Want op grond van het oordeel dat je velt, zal er over je geoordeeld worden, en met de maat waarmee je meet, zal jou de maat genomen worden. Waarom kijk je naar de splinter in het oog van je broeder of zuster, terwijl je de balk in je eigen oog niet opmerkt? Hoe kun je tegen hen zeggen: „Laat mij de splinter uit je oog verwijderen,” zolang je nog een balk in je eigen oog hebt? Huichelaar, verwijder eerst de balk uit je eigen oog, pas dan zul je scherp genoeg zien om de splinter uit het oog van je broeder of zuster te verwijderen. (Matthëus 7: 1-5)
Een essentieel punt bij deze vermaning van Jezus is dat degene die wordt aangesproken een zelfingenomen en hoogmoedige huichelaar is. Hij ziet de zonden van andere mensen legt teveel nadruk op hun zonden maar hij wil zijn eigen zonden niet zien. Het gaat er niet om dat je de splinter niet mag verwijderen, maar Jezus had op deze manier de slechte houding en de manier van vermanen bekritiseerd. Het essentiële doel van Jezus is dat wij onze eigen zonden groter zien als die van andere mensen. Dat betekent een kritische blik op jezelf te hebben en je af te wenden van je eigen zonden. Dan zal je ook in staat zijn om andere mensen te helpen. „Waarom kijk je naar de splinter …, terwijl je de balk in je eigen oog niet opmerkt? Hoe kun je tegen hen zeggen: „Laat mij de splinter uit je oog verwijderen,” zolang je nog een balk in je eigen oog hebt?” Zelfs het beeld, dat in deze gelijkenis wordt gebruikt past niet bij de wijdverbreide mening dat je de splinter in het oog van iemand anders niet mag aanraken. Het is voor niemand aangenaam om een splinter in het oog te hebben! De verwijstekst voor het laatstgenoemde citaat uit Matthëus staat in Lukas 6: 37-42. Daar staat nog duidelijker dat Jezus alleen iets tegen het liefdeloze veroordelen wilde zeggen: „Oordeel niet, dan zal er niet over je geoordeeld worden. Veroordeel niet, dan zul je niet veroordeeld worden. Vergeef, dan zal je vergeven worden…”
In veel gelijkenissen roept Jezus juist op tot nuchtere kritiek en beoordeling: „Wie is het waard om onze parels te ontvangen?” (Matthëus 7:6), „ontmasker de valse profeten door hun vruchten” (Matthëus 7:15-23), „Wie zijn het, die niet in Gods rijk kunnen ingaan?” (Lukas 6:43-46) enz. Jezus zei zeker niet dat het beoordelen afkeurenswaardig is.
http://www.christenen.net/liefde-en-beoordelen/