Dit weekend las ik ergens (weet echt niet meer waar dat nu was) dat het jodendom vindt het het christendom een ketterij is niet alleen om de positie die aan jesus van Nazareth wordt toegekend, maar OOK om de positie die aan de satan wordt toegekend.
toe ik daar eens over na dacht vond ik dat daar misschien een punt in zat.
kijken we eens naar de satan, die in het boek Job door de NBG'51-vertalers neergezet wordt als een ‘zoon van God’ (Job 1:6). Geen geringe prestatie voor een door en door slecht wezen. De statenvertalers maken er ‘kinderen van God’ van, en de NBV-vertalers vertalen heel vrij met ‘hemelbewoners. In ieder geval geen spoortje negativiteit zoals wij christenen nogal geneigd zijn over dit kind van God te denken. Wat ook interessant is, is dat het begrip ’engelen' hier niet voor komt.
Een merkwaardige verwisseling van God en de satan vindt plaats in 1 Kron 21,1: Satan keerde zich tegen Israël en zette David ertoe aan in Israël een volkstelling te houden. Maar volgens de schrijvers van Samuel was het God zelf, die hiervoor verantwoordelijk was: 2 Sam 24:1 Opnieuw ontstak de HEER in toorn tegen Israël. Hij zette David tegen het volk op met de woorden: ‘Ga in Israël en Juda een volkstelling houden.’
En dat heeft David moeten bezuren.
Jesaja geeft ook een interessante tekst waarin God als o.a. de verwekker van het kwaad wordt gezien:
Jes. 45:6 Zo zal iedereen, van oost tot west,
weten dat er niets is buiten mij.
Ik ben de HEER, er is geen ander
7 die het licht vormt en het donker schept,
die vrede maakt en onheil schept.
Ik ben het, de HEER, die al deze dingen doet.
Met een knipoog naar het ‘ik’-onderwerp van Baldu: het lijkt wel of in de OT-boeken God en de satan meer op één lijn gezet worden dan later in het NT, waar satan verschijnt als de grote verzoeker van Jesus, en ook naar het (wereld)einde toe wordt neergezet als grootste tegenstander van God, en dé oorzaak waarom het koninkrijk der hemelen maar niet op aarde wordt geopenbaard.
Maar in hoeverre wijkt het christendom hier niet af van haar wortels, het jodendom? In hoeverre is het verantwoord om God en satan zo scherp tegenover elkaar te zetten?