(uit: www.nu.nl)
DORDRECHT - De samenleving moet de eigen verantwoordelijkheid van mensen weer centraal stellen. Dat betoogde premier Jan Peter Balkenende zaterdagavond bij de landelijke herdenkingsbijeenkomst van de vijfhonderdste geboortedag van kerkhervormer Johannes Calvijn.
Volgens de minister-president hebben mensen in het denken van Calvijn een grote persoonlijke verantwoordelijkheid voor de keuzes die ze maken en de morele plicht die keuzevrijheid te gebruiken om het goede te doen. In de afgelopen decennia is die verantwoordelijkheid echter op veel plaatsen verdwenen.
Verzorgingstaat
Balkenende noemde als voorbeeld de ‘'doorgeschoten verzorgingsstaat’' van de jaren zeventig van de vorige eeuw en het ‘'heilig geloof in de markt’' uit de jaren tachtig en negentig ‘'dat tot de excessen heeft geleid waar we nu de wrange vruchten van plukken’'.
Calvijn
Het verantwoordelijkheidsbegrip van Calvijn kan helpen de balans te hervinden, stelde de premier. Verantwoordelijk gedrag leidt volgens hem tot meer onderlinge betrokkenheid en respect en is de basis van een samenleving die sterk genoeg is om ‘'iedereen te laten delen in welvaart en welzijn’', zei hij in de Grote Kerk in Dordrecht.
Volgens Balkenende was Calvijn, die op 10 juli 1509 in de Franse stad Navon werd geboren. niet alleen een kerkhervormer, maar ook een maatschappijhervormer.
Verrijken
In de afgelopen crisismaanden heeft Balkenende zich ook laten inspireren door de morele economische lessen van Calvijn. ‘'Géén focus op korte termijnwinsten, niet jezelf verrijken ten koste van anderen en als een goed rentmeester werken voor volgende generaties.’' Matigheid, een hoog arbeidsethos en een ‘dienende verantwoordelijkheid’ voor de ander zijn volgens de premier calvinistische waarden die actueler zijn dan ooit.
De herdenkingsbijeenkomst was het hoogtepunt van het Calvijnjaar, dat met tal van activiteiten gepaard gaat.
Inspiratiebron
De premier is blij verrast door de vele aandacht die Calvijn dit jaar krijgt. ‘'In het huis waarin ik opgroeide, stonden Calvijns Institutie, de Statenbijbel en de Heidelbergse Catechismus broederlijk naast elkaar in de kast - en werden daar ook regelmatig uitgehaald. Het gereformeerde geloof van mijn jeugd is en blijft voor mij een inspiratiebron en een anker in moeilijke tijden. Dus ja, ik durf mijzelf ’calvinist' te noemen.''
© ANP